ขออภัยที่มาตอบช้าครับ ผมติดงานประชุมวิชาการและงานติดพัน เมื่อเกิดน้ำตาไหลข้างหนึ่งมักจะบ่งชี้ปัญหาที่เฉพาะที่เป็นส่วนใหญ่ แต่ก็ไม่เสมอไป ได้แก่ การผลิตน้ำตามาก หรือการผลิตตามปกติแต่เกิดการอุดกั้นของท่อน้ำตา เมื่อแบ่งทั้งสองกรณี ในกรณีที่ผลิตน้ำตามาก ได้แก่ ตาอักเสบ ระคายเคือง ภูมิแพ้ ซึ่งจะพบเส้นเลือดมาเลี้ยงตาขาวร่วมกับตาดำได้ เวลาเปิดส่องดูที่ตาจะเห็นตาแดงที่ตาขาวง่าย ผู้เลี้ยงสังเกตได้ครับ ในภาพเห็นเฉพาะตาดำ แต่ไม่ได้หมายความว่าตาขาวจะไม่แดงหรือไม่มีเส้นเลือดมาเลี้ยงเพิ่ม และตัวนี้พบขอบตาและเปลือกตาคล้ายมีอาการบวม เวลาพลิกเปลือกตาดูก็จะพบเปลือกตาด้านในแดงมาก อย่างนี้แสดงว่ามีการอักเสบแล้ว อาจจะมาจากการบาดเจ็บโดยตรง สารเคมีหรือสารก่อความระคายเคือง และภูมิแพ้ก็พบได้ และอาจเกิดได้ข้างเดัยวหรือสองข้าง ให้ประเมินแบบนี้ง่ายสำหรับผู้เลี้ยงครับ ส่วนในกรณีอื่นอาจจะพบที่ตาดำหรือความดันลูกตาสูงขึ้น ให้ไปพบสัตวแพทย์เพื่อช่วยประเมิน เพราะจำเป็นต้องใช้เครื่องมือในการตรวจช่วยครับ ไม่งั้นจะตรวจไม่ครบและไม่ทราบสาเหตุ ในกรณีภูมิแพ้ก็จะประเมินจากอาการอื่นๆร่วม เช่น น้ำมูก และมักพบตาแดงและน้ำตาไหลมากทั้งสองข้างครับ

ในกรณีท่อน้ำตาอุดกั้นก็เกิดขึ้นได้ แล้วทำให้น้ำตาไหลเอ่อออกนอกนัยน์ตา เช่น ท่อและต่อมน้ำตาอักเสบโดยตรง มักเกิดร่วมกับอาการภูมิแพ้และโรคระบบทางเดินหายใจได้ หรือการผลิตมูกมากทำให้ท่อตีบแคบ ในกรณีรักษาโดยการใช้ยากินได้ ไม่จำเป็นต้องล้างท่อน้ำตา และแก้ไขที่สาเหตุ จะได้ไม่ต้องล้างท่อน้ำตาบ่อยๆเพราะจะเสี่ยงทำให้ท่อน้ำตาอักเสบตามมา การรักษาทางอายุรกรรมตามสาเหตุที่พบจะช่วยให้จัดการได้อย่างถูกต้องเหมาะสมเพราะกระต่ายมักจะเป็นยาวๆตามสาเหตุ การล้างท่อก็เพียงช่อวยบรรเทาแต่พอกลับบ้านก็เริ่มกำเริบ เช่น อาการแพ้ก็ควรได้รับยาแก้แพ้เป็นประจำ และเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้ที่สงสัย และอีกกรณีที่มักจะพบในกระต่ายที่เริ่มมีอายุมากขึ้นคือปัญหาเรื่องฟันยาว ฟันหน้าที่ยาวมีโอกาสไปกดทับทางของท่อน้ำตาบริเวณใกล้จมูก ในกรณีนี้สมัยก่อนจะเข้าใจผิดเยอะมากและสงสัยกันเองว่าฟันกดทับ ก่อนจะทำการวินิจฉัยเช่นนั้นจะต้องทำการใส่น้ำยาลงท่อน้ำตาเพื่อเอกซเรย์ประเมินยืนยันเสียก่อน หรือหยอดสีพิเศษที่ตาและดูที่รูจมูก แต่ก่อนจะทำมักจะทำการรักษาทางอายุรกรรมให้มูกละลายเสียก่อน และทำการนวดต่อเนื่อง 2-3 วัน เพื่อให้แน่ใจว่าท่ออุดกั้นไม่ได้เกิดจากท่ออักเสบหรือมูกไปอุดกั้นจริงๆ ครับ เพราะหากหลงทางการรักษาจะไม่ช่วยอะไรครับ

ในกรณีของตัวนี้จากอาการเมื่อทำการตรวจตาโดยตรงไม่พบอะไร แต่พบเปลือกตาบวม หมอบางท่านจะพิจารณาให้ยาหยอดตาซึ่งช่วยได้ จะลดการอักเสบได้ และหากพบว่าท่อน้ำตาอุดกั้น จะพิจารณาให้พ่นยา และกินยาต่อเนื่อง ก็จะดีขึ้นได้ใน 2-3 วัน และทำการรักษาภูมิแพ้แบบทดสอบได้ หากกรณีพบมีอาการร่วมดังกล่าวข้างต้นครับ ก็จะทำการรักษาต่อเนื่องตามอาการครับ