น้องเต่าอายุ 4 เดือน ช่วงแรกๆที่รับมาดูแล น้องกินอาหารได้ตามปกติ ทั้งอาหารเม็ด และ ผัก ( แต่อาหารเม็ดกินยากหน่อยต้องป้อน ) ส่วนผัก กินได้เยอะ น้องเริ่มไม่กินอาหารตั้งแต่วันเสาร์ที่ 15/03/68 จนถึงวันนี้ 22/03/68 กังวลมาก เลยพาน้องไปหาหมอตั้งแต่วันที่ 18/03/68 หมอ x ray พบว่า น้องเป็นนิ่ว แต่ หมอบอกว่า นิ่วไม่ใช่สาเหตุหลักที่น้องไม่กินอาหาร หมอมีการฉีดวิตามินกระตุ้นให้อยากอาหาร และ วิตามินเพิ่มแคลเซียม ให้ด้วย แต่กลับมา น้องก้ยังไม่กินอาหารเหมือนเดิม อยากทราบว่าควรทำยังไงดี และถ้าน้องยังไม่กินอาหารแบบนี้ จะเป็นอันตรายหรือไม่

เต่าไม่กินอาหารจะมีความแตกต่างจากสัตว์ชนิดอื่นเวลาประเมิน โดยต้องเอาปัจจัยพื้นฐานความต้องการมาประเมินร่วม ซึ่งจะพยายามเล่าต่อไป ส่วนสาเหตุอื่นๆ แบ่งได้เป็น 4 แหล่งสาเหตุ ที่พบบ่อยคือปัญหาด้านพยาธิวิทยาหรือ pathologic หรือการเกิดโรค นิ่วในกระเพาะปัสสาวะหรือการอุดกั้นในทางเดินอาหารมีผลทำให้เกิดอาการเบื่ออาหารได้ขึ้นกับความรุนแรง บางรายทำให้เกิดแก๊สสะสมจำนวนมากจนเอกซเรย์เห็นแก๊สจำนวนมากและยกขึ้นไปเบียดอวัยวะอื่นๆ จากภาพเอกซเรย์จะพบพื้นที่ส่วนนี้มากขึ้นเกินครึ่งหนึ่งของช่องว่างลำตัว และบางรายอาจแสดงอาการหายใจลำบาก และในภาวะที่สะสมของแก๊สนี้หรือเรียกว่าลำไส้อืด (ileus) จะส่งผลให้เกิดอาการเจ็บปวดช่องท้องได้และลดการกินอาหารลง และความเจ็บป่วยอื่นๆก็ทำให้เบื่ออาหารได้แต่จะเล่าในกรณีที่เกิดนิ่วว่าสัมพันธ์กันได้ตามความรุนแรง ถ้าเป็นน้อยๆก็ไม่พบอาการได้เช่นกัน ต่อมาเป็นปัจจัยด้านสรีรวิทยาหรือ physiologic มักจะสัมพันธ์กับปัจจัยพื้นฐานความต้องการที่กล่าวไว้ข้างต้น ตั้งแต่อุณหภูมิที่เหมาะสม แสงแดดหรือแสงยูวี ความชื้น และที่มักจะลืมกันไปคือ ฤดูกาล หรือช่วงของแสง เต่าที่จะเบื่ออาหารจึงมักเป็นช่วงที่ช่วงแสงกลางวันสั้นลงแม้ว่าปัจจัยอย่างอื่นจะสมบูรณ์ แต่ช่วงแสงกลางวันที่ลดลงจะทำให้เต่าจำนวนไม่น้อยกินอาหารลดลงได้ หรือเริ่มกินอาหารผิดเวลา ต่อมาคือปัจจัยด้านจิตใจหรือ psychologic เช่น การมีผู้ล่า มีตัวคุกคามเช่นตัวผู้ไล่ แต่ในเต่าจะพบได้น้อยกว่าสัตว์อื่นๆ ถ้าในสัตว์เลื้อยคลานด้วยกัน ที่ร้ายกาจและมีผลมากคือจระเข้ครับ ต่อมาปัจจัยสุดท้ายคือเบื่ออาหรเทียม คืออยากแต่กินไม่ได้หรือไม่ใช่อาหารที่เคยกิน เช่น ช่องปากเป็นแผล กระดูกกรามแตก เป็นต้น

ในกรณีของตัวนี้ เมื่อได้ผู้เลี้ยงได้พิจารณาและตัดปัจจัยต่างๆ ออก จึงเป็นไปได้ที่จะมาจากลำไส้มีการสะสมของแก๊สขึ้นจากการเบียดและกดของนิ่วจากกระเพาะปัสสาวะก็ได้ หรือเกิดจากปัญหาด้านโภชนาการที่มีระดับเยื่อใยอาหารน้อยไม่เหมาะสมทำให้เกิดภาวะลำไส้อืดได้โดยตรง โดยไปมีผลให้การบีบตัวของทางเดินอาหารช้าลงมักจะพบร่วมกับอาการไม่ขับถ่าย นอกจากนี้การกินแต่ผักจะทำให้เกิดนิ่วจากแคลเซียมออกซาเลตแล้ว มักพบโรคอื่นแทรกซ้อน เช่น เมตาบอลิกกระดูก หรือกระดูกเริ่มบางไปจนถึงผิดรูป แต่ในวัย 4 เดือนอาจจะยังเห็นไม่ชัด จะพบเริ่มจากอาการอ่อนเพลีย แคระแกร็น เติบโตช้า กระดองหลังไม่เรียบ เป็นต้น

ในระยะแรกลองติดตามอาการกับหมออย่างใกล้ชิดครับ แต่ควรปรับการเลี้ยงให้ปัจจัยพื้นฐานครบถ้วน และอาหารไม่บกพร่อง ถ้ายังเป็นผักก็โรยด้วย Timothy meal ซึ่งจะช่วยเพิ่มเยื่อใย แคลเซียมและวิตามินแล้ว และเสริมด้วยอาหารเม็ดสำหรับเต่าที่มีเยื่อใยอาหารสูง ไม่ต้องไปเร่งโต และเลือกอาหารที่เสริมกลุ่มยีสต์ เพราะพวกนี้จะไปช่วยย่อยและเปลี่ยนอาหารให้มีคุณค่ามากขึ้น ตัวนี้จะไปช่วยเร่งเองโดยไม่ต้องใช้อาหารที่มีพลังงานมากๆหรือโปรตีนสูงๆจนกระดองผิดรูปหรืออ้วนมากไปครับ ถ้าเปลี่ยนจากผักไปเป็นใบไม้และหญ้าได้เลยจะดีกว่าเพราะจะแก้เรื่องนิ่วได้ถาวรครับ ถ้าเปลี่ยนอาหารก็ต้องใช้เวลาครับ แต่ควรจัดอาหารที่เหมาะสมไว้และลดผักลงทีละน้อยจนไม่มีครับ ันตรายที่เกิดจากนิ่วน้อและรอได้ เพียงแต่เต่าอายุ 4 เดือนมักจะไม่ทนต่อการเกิดโรคแทรกซ้อนอื่นๆ ปัจจัยการเลี้ยงดู แสงแดด อุณหภูมิที่เหมาะสม น้ำ อาหารและความชื้นที่ดีจะช่วยลดอัตราการป่วยและตายได้อย่างมหาศาลครับ